Manu Keirse sprak ‘s middags tijdens het lustrumfeest van BijZonder over “Kinderen helpen bij verlies” en ’s avonds over “Rouw en verlies”.
Van de eerste tot de laatste minuut luisterden zo’n 275 bezoekers geboeid naar Manu Keirse tijdens de middag-en avondlezing in de Boerhoorn in Rolde. Deze begenadigd spreker en schrijver is klinisch psycholoog en emeritus-hoogleraar verliesverwerking aan de faculteit geneeskunde van de Katholieke Universiteit Leuven.
Hij vertelde aan de hand van vele voorbeelden uit de praktijk en uit zijn eigen leven over de vier rouwtaken: de werkelijkheid van het verlies onder ogen zien; de pijn van het verlies ervaren; aanpassen aan de wereld na verlies; herinneren en weer leren genieten. Hoe iedereen in de rouw hiermee op zijn/haar eigen manier mee omgaat. Dat het niet na het eerste jaar altijd gemakkelijker wordt. Dat men niet hoeft los te laten, maar anders leren vasthouden.
De vraag hoe we mensen in de rouw kunnen helpen, beantwoordde hij als volgt: “Eerst en vooral moet je luisteren. En daarna moet je luisteren. En als je dit hebt gedaan, probeer dan nog eens te luisteren.” Regelmatig citeerde hij uit zijn boek “Helpen bij verlies en verdriet”, waarin ook veel praktische tips zijn opgenomen.
In de pauze en na afloop vonden zijn boeken gretig aftrek. Met een warm applaus bedankten de bezoekers de 77-jarige spreker.
Peter Hendriks van Uitvaartzorg Bijzonder is overweldigd door alle warme reacties die hij kreeg van de bezoekers, waaronder jeugdhulpverleners en zorgpersoneel. Daarnaast waren er veel ouders met persoonlijke verhalen. De lezingen van Manu Keirse waren onderdeel van de viering van het 5-jarig bestaan van Uitvaartzorg Bijzonder. In de Boerhoorn was de gehele week een expositie van Rob de Joode uitvaartfotografie te bekijken en werd de uitvaartbeurs van 2 juli goed bezocht. Aan het einde van de lezing werd door uitvaartzorg BijZonder twee keer een cheque van 250 euro overhandigd aan de goede doelen ‘Hospice het Alteveer’ en ‘Inloophuis Rouw Assen’.
Samenvattingen
Een kleine samenvatting over de middaglezing:
Meer dan 8000 kinderen uit Nederland en België die jonger zijn dan 18 jaar moeten één of zelfs beide ouders missen.
Meer dan 3000 kinderen uit Nederland en België moeten een broer of zus missen.
Eén op de drie kinderen krijgt te maken met echtscheiding. En tel daar nog eens bij op het moeten achterlaten van een vertrouwde omgeving door een verhuizing, het overlijden van een opa en/of oma die jarenlang heeft opgepast en daarmee een “ouderrol” heeft vervult, dan weet je dat ieder kind te maken krijgt met verlies.
Kinderen voelen zich vaak schuldig aan dit verlies. Laat ze weten dat zij niet schuldig zijn, dat dit voortkomt uit liefde en verantwoordelijkheid.
Betrek kinderen bij dit verlies. Als je ze er niet bij betrekt, dan is dit erger dan de werkelijkheid. Kinderen gaan dan hun eigen verhaal samenstellen. Wees dus eerlijk tegen kinderen. Maar wees eerlijk in een vertrouwde, warme en liefdevolle omgeving. Bespreek dit bijvoorbeeld in de huiskamer.
Veiligheid is belangrijk. Geen plek hebben waar jij je veilig voelt is voor iedereen verschrikkelijk, maar voor kinderen is dit dodelijk.
De belangrijkste boodschap is dan ook: Denk aan liefde, spreek liefde en wees eerlijk.
En tot slot een kleine samenvatting van de avondlezing:
Het is belangrijk om te weten dan mannen anders rouwen dan vrouwen en dat dit zeker in het doorlopen van rouwarbeid terugkomt
Rouwarbeid bestaat uit vier taken en deze taken lopen in elkaar over en gaan kriskras door elkaar heen.
1) Het onder ogen zien van de werkelijkheid van het verlies.
2) De pijn van het verlies ervaren.
3) Je aanpassen zonder het leven van de ander.
4) Opnieuw leren genieten terwijl je de herinnering bewaart.
Weet dat het gemiddeld wel drie jaar kan duren voordat je weer kunt genieten.
Er zijn vier sleutels die bij kinderen en volwassenen de deuren openen naar de toekomst.
1) luisteren (je hebt twee oren en één mond. Luister twee keer zoveel dan dat je praat).
2) Geef altijd correcte informatie.
3) Ga de persoon met warmte en genegenheid omringen.
4) De herinneringen levend bewaren.
Ook hier werd de belangrijke mededeling gedaan, je mag je schuldig voelen, maar weet dat je niet schuldig bent. Dit komt voort uit liefde en verantwoordelijkheid.
En het is belangrijk om vier dingen na elkaar te zeggen… Sorry, dank je, ik vergeef je, ik hou van je. Manu Keirse begon de avondlezing met de uitspraak: “Meer weten zou iedereen kunnen helpen”.
Ik dank dan ook iedereen die meer wilde weten over deze onderwerpen en de moeite heeft genomen om hierbij aanwezig te zijn.
En moeite heeft men ervoor gedaan. Er waren bezoekers uit het hele land en niet alleen uit de regio. Zo waren er mensen uit Leeuwarden, Zwolle, Enschede, Dordrecht en zelfs op de fiets vanuit Zeewolde. Dankzij alle bezoekers, de persoonlijke verhalen en de openheid tijdens de vragenronde hebben deze lezingen tot een succes gemaakt. Aan alle aanwezigen, de gasten, de vrijwilligers, de medewerkers, ook die van de Boerhoorn, dank daarvoor!